Bài thơ: Mưa (Trần Đăng Khoa) – Nội dung bài thơ, Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm

– Trần Đăng Khoa sinh năm 1958, quê ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương

– Năng khiếu thơ của ông nảy nở từ rất sớm, từ lúc là học sinh Tiểu học đã có nhiều bài thơ đăng báo và tập thơ đầu tay được in năm 1968, lúc tác giả mới mười tuổi

1. Hoàn cảnh ra đời, xuất xứ

Bài thơ được sáng tác năm 1967 và được in trong tập thơ đầu tay “Góc sân và khoảng trời”

2. Bố cục (3 phần)

– Phần 1 (từ đầu đến “nhảy múa”): Khung cảnh lúc trời sắp mưa

– Phần 2 (tiếp đó đến “cây lá hả hê”): Khung cảnh khi trời mưa

– Phần 3 (còn lại): Hình ảnh con người trong cơn mưa

3. Giá trị nội dung

Bài thơ đã miêu tả chính xác và sinh động cảnh vật thiên nhiên trước và trong cơn mưa rào ở làng quê. Bài thơ thể hiện tài năng quan sát, miêu tả thiên nhiên một cách hồn nhiên, tinh tế, độc đáo của tác giả; và qua đó cho ta thấy tình yêu thiên nhiên, làng quê của Trần Đăng Khoa

4. Giá trị nghệ thuật

– Thể thơ tự do

– Nhịp thơ ngắn, nhanh

– Sử dụng phép nhân hóa

I. Mở bài

– Giới thiệu khái quát về tác giả Trần Đăng Khoa

– Giới thiệu về bài thơ “Mưa” (hoàn cảnh ra đời, xuất xứ, khái quát giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật,…)

II. Thân bài

1. Khung cảnh thiên nhiên trước cơn mưa

– Các con vật:

   + Con mối bay ra: mối già – bay thấp, mối trẻ – bay cao

   + Gà con: rối rít tìm nơi ẩn nấp

   + Kiến: hành quân đầy đường

– Cây cối:

   + Mía: múa gươm

   + Lá khô

   + Cỏ gà: rung tai nghe

   + Bụi tre: tần ngần gỡ tóc

   + Hàng bưởi: bế con đu đưa

   + Cây dừa: sải tay bơi

   + Ngọn mùng tơi: nhảy múa

– Bầu trời:

   + Mặc áo giáo đen, ra trận

   + Chớp rạch ngang trời

   + Sấm: cười khanh khách

→ Nghệ thuật nhân hóa

→ Cảnh vật trước cơn mưa được miêu tả chính xác, cụ thể

2. Khung cảnh thiên nhiên trong cơn mưa

– Âm thanh: lộp bộp, lộp bộp, ù ù như xay lúa

– Đất trời: mù trắng nước, sủi bọt

– Cóc: nhảy chồm

– Chó: sủa

– Cây lá hả hê

⇒ Cảnh vật lúc mưa được miêu tả sinh động

3. Hình ảnh con người trong cơn mưa

– Người cha đi cày về, “đội sấm, đội chớp”

– Nghệ thuật: ẩn dụ

⇒ Con người hiện lên trên cái nền thiên nhiên dữ dội, hùng vĩ làm cho hình ảnh con người có tầm vóc lớn lao, tư thế vững vàng, hiên ngang như một vị thần sánh ngang với trời đất

III. Kết bài

– Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ

   + Nội dung: cảnh vật thiên nhiên trước và trong cơn mưa; tình yêu thiên nhiên, làng quê của tác giả

   + Nghệ thuật: thể thơ tự do, nhịp thơ nhanh, ngắn, biện pháp nhân hóa…

– Cảm nhận của em về bài thơ: độc đáo, gần gũi, hấp dẫn,…